Zwart Zaad
Nieuwsbrief 2009 nr. 1
1 januari - 17 mei 2009

Antimilitarisme & vredesacties
Campagne Tegen Wapenhandel (CTW) doet onderzoek naar wapenbeurzen en de betrokkenheid van de Nederlandse overheid daarbij. Ze gaan lobbyen in Rotterdam om te zorgen dat wapenbeurzen niet meer welkom zijn in die stad. Ze vroegen een bijdrage aan Zwart Zaad, maar omdat een groot deel van de kosten bestemd is voor salaris, omdat het bedrag te hoog is voor Zwart Zaad om er een substantiële bijdrage aan te kunnen leveren en omdat het niet Utrechts, landelijk of internationaal is, valt het niet binnen de doelstellingen van Zwart Zaad. Veel konden we daarom niet geven, maar het protest tegen wapenhandel is te belangrijk om er helemaal niets mee te doen. Daarom gaven we CTW als steuntje in de rug een solibijdrage van vijftig euro. Zodat maar weer eens wordt benadrukt dat wapenhandel geen gewone handel is.

Antiracisme & vluchtelingenstrijd
In de afgelopen maanden hebben we drie aanvragen binnen gekregen van AFA. Mooi dat zij zo lekker actief zijn!
Alert! en AFA hebben een beamer aangeschaft omdat ze die voor hun infoavonden vaak nodig hebben. Zo’n ding kost 430 euro. Omdat het een aanvraag is voor een landelijke ‘activiteit’ kregen ze slechts 10% van de kosten, afgerond naar boven, dus vijftig euro.
De tweede aanvraag was voor het protest tegen de NVU-demo in Amersfoort. Op zaterdag 21 februari hebben 60 aanhangers van de Nederlandse Volks-Unie (NVU) gedemonstreerd in Amersfoort. Ze wilden dezelfde route lopen als waarlangs 65 jaar geleden duizenden slachtoffers naar het concentratiekamp Amersfoort werden geleid. De NVU-ers werden vergezeld door boze tegendemonstranten die de racistische boodschap van de NVU overstemden met gastoeters, leuzen en fluitjes. AFA vroeg en kreeg van Zwart Zaad € 250,- van de in totaal € 745,- die hiervoor begroot was.
De derde aanvraag van AFA was voor een folderactie van de pas opgerichte AFA-Amersfoort. Ze hebben op 21 maart, antiracismedag, gefolderd. Omdat ze nog maar kort bestaan, hebben ze nog geen eigen geld en vroegen ze Zwart Zaad € 35,- om de folders te kunnen betalen. Geen probleem, die 35 euro zijn goed besteed.

Repressie
Meldpunt id-nee heeft een dubbele aanvraag ingediend. Ze vragen geld voor een ‘zwartboek 4 jaar id-plicht’ en voor een actie tegen de ‘slimme’ energiemeter. Er zat geen begroting bij de aanvraag, daarom hebben we de aanvraag voor het zwartboek nog niet besproken. We wachten daarmee even tot de begroting binnen is. Voor de campagne rond de ‘slimme’ energiemeter hebben we direct € 50,- overgemaakt, want dat had haast.
Door deze actie van het Meldpunt en de vereniging Vrijbit zijn de wetsvoorstellen waardoor iedereen verplicht zou worden om een ‘slimme’ spionagemeter te laten installeren in de publiciteit gekomen. Het bleek dat weigeren een economisch delict zou zijn waarbij mensen een half jaar gevangenisstraf riskeren. De Eerste Kamer vond dat te ver gaan en het wetsvoorstel zal worden aangepast. De actie loopt door totdat vaststaat dat niemand verplicht zal worden zo’n meter te accepteren, dus teken de petitie ‘stop de slimme spionagemeters’. Meer info op: www.wijvertrouwenslimmemetersniet.nl

1 mei, dag van de arbeid, is internationaal een moment om de straat op te gaan, tijd om sociale strijd te voeren. Daarom werd in Den Bosch een antikapitalistische en antiautoritaire 1 mei-demonstratie gehouden. Verschillende mensen spraken de demonstranten en voorbijgangers toe over verschillende onderwerpen die met bestaansonzekerheid, flexwerk, privatisering, racisme, repressie en sociale strijd te maken hebben. De organisatoren vroegen en kregen € 50,- voor flyers, posters, spandoeken en de geluidsinstallatie.

Woonstrijd
Tientallen mensen die de afgelopen drie jaar hebben deelgenomen aan kraakacties in Utrecht moesten woensdag 22 april voor de rechter verschijnen. Er was er een ludieke manifestatie bij het gerechtsgebouw in Utrecht, met een grote circuspoort voor wie het ‘Cirque du Justitia’ wilde betreden. Met de manifestatie Cirque du Justitia wilden de krakers het criminaliseren van kraken aan de kaak stellen. Door de rechtszaken voor te stellen als een groot theaterspektakel willen ze duidelijk maken dat zij het handelen van het openbaar ministerie en de rechtbank niet serieus nemen. Zwart Zaad deed mee met een bijdrage van € 250,- voor flyers, posters, porto, hapjes en entertainment.

Internationale Solidariteit
In november komen regeringen van over de hele wereld bijeen voor de vijftiende VN-klimaatconferentie. Eerdere VN-klmaatconferenties hebben niets veranderd, daarom is er van 3-9 augustus 2009 een Climate Action Camp nabij Antwerpen. Een week van vorming, directe actie, ontmoeting en uitwisseling voor iedereen die genoeg heeft van greenwashing door bedrijven en lege regeringsretoriek, voor iedereen die bezorgd is dat de kleine stappen die nu worden gezet niet voldoende zijn om het probleem aan te pakken op de schaal die nodig is, voor iedereen die denkt dat het huidige klimaatbeleid de ongelijkheid en onrechtvaardigheid enkel dreigt te vergroten. Eyfa kreeg van Zwart Zaad een bijdrage van € 250,- aan het Climate Action Camp.

Afgewezen
We hebben twee sympathieke aanvragen af moeten wijzen. Op het gekraakte terrein van een voormalige school in Amsterdam is een strobalenhuis gebouwd. Er was geld nodig om grond te storten voor moestuin. Leuk initiatief, maar we hebben het afgewezen omdat het geen actie is en bovendien plaatselijk Amsterdams.
Verder hebben we een aanvraag van een stichting die een internetfilmpje wil maken ter ondersteuning de petitie tegen het kraakverbod afgewezen. Nog voor de zomer stemt de Tweede Kamer over een wetsvoorstel voor een algemeen kraakverbod. We vonden het een goed plan om de petitie tegen dit verbod met een internetflimpje onder de aandacht te brengen, maar vanwege de loonkosten waren de kosten zo hoog dat Zwart Zaad er geen substantiële bijdrage aan kon leveren.
Niet kraken maar leegstand is het probleem, dus teken wel die petitie tegen dit wetsvoorstel, ga naar kraakpetitie.nl.

Belastingdienst voert politiek tegen actiefonds

De Belastingdienst is van mening dat het Utrechtse Zwart Zaad geen algemeen nut dient. De reden waarom dit zou zijn wisselt echter steeds. De Belastingdienst is naarstig op zoek naar een stok, om maar een linkse hond te kunnen slaan. Zwart Zaad steunt sinds haar oprichting linkse acties in Utrecht, en steunt soms ook landelijke en internationale acties.

Het gaat allemaal om de ANBI-status die niet langer meer verleend wordt aan Zwart Zaad. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling, en het wil zeggen dat een organisatie geregistreerd staat als goed doel. Giften aan dit doel kunnen dan afgetrokken worden van de belasting. Het afnemen van de ANBI-status van Zwart Zaad zorgt er dus voor dat sommige donatrices meer geld kwijt zijn aan giften, vanwege het misgelopen belastingvoordeel.

Het begon met het afwijzen van de aanvraag voor verlenging van deze status vanwege het niet meesturen van een meerjarenbeleidsplan. Toen dit plan nagestuurd werd, volhardde de Belastingdienst echter in de afwijzing, maar nu met andere redenen. De Belastingdienst gaf aan dat de doelstelling van Zwart Zaad niet in brede lagen van de bevolking gedragen wordt, en Zwart Zaad derhalve niet een Algemeen Nut Beogende Instelling kan zijn. De tweede reden die de Belastingdienst geeft is dat de Belastingdienst niet wenst bij te dragen aan burgerlijk ongehoorzame acties.

Het beroep: Belastingdienst staat in hemd

Genoeg slechte argumenten van de Belastingdienst om naar de rechtbank te stappen, wat Zwart Zaad dan ook deed. Tijdens het beroep bij de rechtbank in Haarlem blijkt dat de Belastingdienst zich slecht heeft voorbereid en onzinnige argumenten heeft. Dit is niet alleen de mening van Zwart Zaad maar ook van de rechtbank.

Argument 1: niet nuttig want te klein
Het ledental als graadmeter van in hoeverre een organisatie in brede lagen van de bevolking gedragen wordt is onzinnig. Als we dit als graadmeter zouden moeten nemen zou democratie er in Nederland slecht voorstaan, gezien het feit dat nog geen 2 % van de bevolking lid is van een politieke partij. Nergens staat er vermeld dat een stichting een minimum aantal donatrices moet hebben om een ANBI-status te moeten krijgen. Dit argument wordt tijdens de zitting dan ook ingetrokken.

Argument 2: vrijwilligersvergoeding
Tijdens de zitting komt de Belastingdienst met een nieuw argument. De bestuursleden van Zwart Zaad zouden zichzelf een te ruimhartige vrijwilligersvergoeding geven. Die vergoeding hebben de bestuursleden overigens als gift teruggestort.
Het plotseling met nieuwe argumenten komen werd ook door de rechters als niet netjes bevonden. "Zo willen we niet dat de overheid overkomt, door te draaien en steeds andere argumenten te komen. Ik begrijp het verwijt van Zwart Zaad van onzorgvuldig bestuur. Wilt u echt dit als argument opgeven om hen de ANBI-status te ontnemen?" De Belastingdienst trok dit argument tijdens de zitting maar snel terug.

Argument 3: burgerlijke ongehoorzaamheid is slecht
Blijft over de burgerlijke ongehoorzaamheid. Met de redenering dat burgerlijke ongehoorzaamheid niet goed is, en dat als een organisatie voor minder dan 50 % goed werk doet ze niet langer als nuttig gezien kunnen worden. Zwart Zaad houdt hier met succes een betoog dat burgerlijke ongehoorzaamheid wel degelijk nut heeft. En dat burgerlijke ongehoorzaamheid, of in ieder geval het recht tot demonstratie een democratisch verworven recht is. En dat los daarvan het grootste gedeelte van de giften niet besteed zijn aan burgerlijk ongehoorzame acties. De berekening van de Belastingdienst, waarmee zij komen op een hoog percentage burgerlijke ongehoorzaamheid, klopt van geen kant, en er worden zelfs burgerlijke ongehoorzame acties in onze schoenen geschoven waar we niets mee te maken hebben. Zoals de sympathieke actie van Kees Koning op nieuwjaarsdag 1989 waarbij hij met een bijl jachtbommenwerpers te lijf ging. Op het moment van deze actie was Zwart Zaad nog niet eens opgericht. Kortom, ook dit argument gaat niet op.

Argument 4: Zwart Zaad vergelijkbaar met terroristen?
En tot slot komt de Belastingdienst als een wanhoopsactie met een wel heel raar verhaal. Als een organisatie ook maar een klein deel besteed aan het steunen van terreur en geweld, betekent dit dat de organisatie niet voor een ANBI-status in aanmerking komt. Ook de rechters hadden moeite dit te begrijpen:
– "Wilt u nu zeggen dat moslimterroristen eigenlijk doen aan burgerlijke ongehoorzaamheid of wilt u nu zeggen dat Zwart Zaad een terroristische organisatie is?". En:
"Even voor de duidelijkheid zodat ik het goed snap, u zegt dus eigenlijk dat het bij elke demonstratie waar eventueel iets beschadigd wordt, zoals bijvoorbeeld als er iets beklad wordt, het gaat om geweld? Daar is geen nuance in?"
Antwoord van de Belastingdienst: "Nee daar ziet de Belastingdienst geen nuance in".
Rechters: "aha. Maar laten we elkaar geen mietje noemen: u kijkt toch ook wel eens het 8 uur journaal, en dan ziet u toch ook dat Greenpeace ook dergelijke acties doet. Waarom pakt u dan een kleine club als Zwart Zaad en niet Greenpeace?"
Belastingdienst: "Misschien gaan we daar in de toekomst ook wel naar kijken, dat kan ik nu niet zeggen. U moet weten dat we slechts een klein kantoor hebben en onderbezet zijn, dus ja, we kunnen niet alles doen"
Rechter: "Dat vind ik te makkelijk. Ik snap wel het argument van Zwart Zaad dat hier sprake is van rechtsongelijkheid"

Argument 5: afwijzen van geweld = steunen geweld?
Aan het eind van de ochtend probeert de Belastingdienst met een uit de context gerukt citaat nog iets te bereiken. In een nieuwsbrief staat dat Zwart Zaad acties tegen personen bepaald niet sympathiek vindt. De Belastingdienst vindt dat Zwart Zaad derhalve geweld moreel steunt (?!). Rechter: "als ik het goed begrijp zegt u dat zeggen dat geweld tegen personen niet sympathiek is, niet hetzelfde is als dit afwijzen?"
Dat blijkt zo te zijn.
Kortom, een erg vermakelijke ochtend in Haarlem.

Uitspraak: Zwart Zaad heeft gelijk

Het ongeduld is uitbetaald, na een aantal weken is er een mooie uitspraak van de rechtbank:

Op basis van de van partijen afkomstige stukken en hetgeen eiseres ter zitting heeft verklaard stelt de rechtbank vast dat eiseres in hoofdzaak geweldloze campagnes ondersteunt en daarnaast humanitaire hulp verleent aan linkse activisten. De rechtbank heeft geen reden om te twijfelen aan de verklaring van eiseres dat zij geen geweld beoogt maar louter buitenparlementair linkse politiek wil bedrijven. Voor zover door eiseres ondersteunde acties uitmonden in daden van burgerlijke ongehoorzaamheid heeft eiseres onweersproken gesteld dat dit openlijk en gewetensvol geschiedt. De rechtbank verwerpt de opvatting van verweerder dat eiseres met het verlenen van hulp aan een gedetineerde actievoerder haar doelstellingen met behulp van geweld nastreeft. Naar het oordeel van de rechtbank vormen de genoemde activiteiten op zichzelf beschouwd en in samenhang bezien geen reden om aan eiseres de ANBI-status te onthouden.
 
Het beroep van eiseres is gegrond en de klacht ter zake van schending van het gelijkheidsbeginsel behoeft om die reden geen behandeling meer. Verweerder heeft ter zitting uitdrukkelijk verklaard dat er overigens geen gronden zijn om de ANBI-status aan eiseres te onthouden.

The empire strikes back: hoger beroep en Kamervragen

Mooi resultaat, het kostte een hoop tijd en moeite, maar we hebben ons doel bereikt zou je zeggen. Onze naam is gezuiverd: wij zijn een goed doel en alle mensen die zo hard werken voor alle acties en demonstraties doen nuttig werk!

Helaas rekenen we dan buiten halsstarrigheid van de Belastingdienst.

De Belastingdienst gaat in hoger beroep zonder overigens eerst gronden voor dit beroep aan te dragen. Wanneer ze die alsnog indienen blijkt dat ze gewoon blijven stellen dat Zwart Zaad in sporadische gevallen geweld ondersteunt. Het hoger beroep zal waarschijnlijk pas in 2010 plaatsvinden. Al die tijd zal de ANBI-status onthouden worden, en krijgen we niet de kosten die we gemaakt hebben voor de vorige rechtszaak vergoed. Hardnekkig wil de Belastingdienst verder procederen, vermoedelijk met de hoop een precedent te kunnen scheppen waarmee ook andere (linkse) clubs lastig gevallen kunnen worden. En de vrijwilligers van Zwart Zaad (zonder geldmachine achter zich) zouden zelf weer het verweer gaan voeren. Gelukkig is er nu een advocatenkantoor gevonden dat Zwart Zaad gaat ondersteunen zonder dat Zwart Zaad dit geld gaat kosten.

Daarnaast heeft is het verhaal in een belastingrechttijdschrift terechtgekomen, wat fijn opgepikt is door het CDA. Daar kwam een mooi een-tweetje uit: Kamervragen gesteld door het CDA aan het CDA over hoe het toch kan dat zulke enge actievoerders het actievoeren niet onmogelijk wordt gemaakt:

Kamervraag

(…) Geeft bovengenoemde uitspraak aanleiding om de criteria voor het toekennen van een ANBI-status aan te passen, bijvoorbeeld door de ANBI-status niet toe te kennen aan organisaties die het vernielen van openbare eigendommen en vandalisme faciliteren? Zo ja, bent u bereid deze aanpassing mee te nemen in de reeds door u toegezegde aanpassing van de ANBI-regeling dat een ANBI-beschikking kan worden geweigerd of ingetrokken indien (een bestuurder van) een instelling strafrechtelijk veroordeeld is voor het zaaien van haat? Zo nee, waarom niet?

Antwoord

(…) heb ik aangekondigd bereid te zijn de ANBI-regeling zodanig aan te passen dat de beschikking kan worden ingetrokken indien een (bestuurder van) een instelling strafrechtelijk is veroordeeld voor het zaaien van haat. Andere mogelijke aanpassingen van de regeling worden thans onderzocht.

Kortom: ooit veroordeeld altijd een boef, een burgerrecht als je kunnen organiseren in een stichting of vereniging wordt je lastig gemaakt als je ooit veroordeeld bent geweest.
Een term als ‘haatzaaien’, geïntroduceerd naar aanleiding van de angstneurose rondom moslim-terrorisme moet nog nader uitgewerkt worden. Het risico bestaat dat ‘haatzaaien’ erg breed geïnterpreteerd gaat worden en uiteindelijk ook toegepast gaat worden op radicaal-linkse groeperingen.

Wordt vervolgd…